شهرستان آباده

کل جمعیت این شهرستان بر طبق سرشماری سال ۱۳۹۱، برابر با ۹۸۱۸۸ نفر بوده‌است. [۲] شهرستان آباده یکی از شهرستان‌های استان فارس ایران است. مرکز این شهرستان، شهر آباده است.

محتویات

•    ۱ پیشینه

•    ۲ آثار تاریخی

•    ۳ شاه اسماعیل سوم در آباده

•    ۴ تل شاه‌نشین

•    ۵ تقسیمات کشوری

•    ۶ منابع

پیشینه

آباده واژه‌ای است فارسی و معنی محل آباد را می‌رساند .

در زمان‌های بسیار قدیم یک رودخانه‌ای بزرگ بین شیراز واصفهان وجود داشته‌است که زیستگاه پرندگانی بوده بنام غوک و نام آن دره، دره غوکان بود(ده غوک : به معنای محلی است که در آن پرنده ای بنام غوک فراوان دیده می شده و نام بخشی در شمال شهرستان آباده است که در استعمال زیاد به درغوک تبدیل شده است.(لغتنامه دهخدا)) که هم اکنون در آنجا محله ای که بومیان منطقه آنرا درغوک می‌نامند وجود دارد و با شهر یکی شده و بعد از این محله ای بنام عبدالله آباد (که در گویش محلی به عبدل آباد معرف است)هست وبعداز آن قبرستان فعلی که در دامنه تلی بنام تل قوقی و قبرستان نیز به این نام شناخته میشود وجود دارد که بعد از نیز کوه خواجه وجود دارد.

ویژگی‌های تاریخی به استناد کاوش‌های باستان‌شناسی پیشینه سکونت در محدوده فعلی شهرستان آباده که به هزاره اول قبل از میلاد بر می‌گردد. در دوره ساسانیان آثار بجا مانده همانند قلعه باستانی ایزدخواست و قصر بهرام در سورمق شواهد مطمئنی از شکوفائی فرهنگ و تمدن در این گستره جغرافیایی می‌باشد. قطعاً در دوره صفویه و ابتدای حکومت زندیه همزمان با حضور شاه اسماعیل سوم شهر آباده در مسیر جدیدی از پیدایش ویژگی‌های شهرنشینی قرار گرفته و اولین ساخت و سازها با جلوه گاه‌های یک شهر شرقی در آباده ایجاد شد.

زبان مردم این شهرستان عموماً فارسی می‌باشد.

آثار تاریخی

کاروانسرای ایزدخواست، پل ایزدخواست، تیمچه صرافیان، بنای امامزاده سلطان ابراهیم، کاروانسرای شاه عباس شورستان، خوره، قلعه دو قلک یا دوقله، قلعه کریم آباد، تپه قلعه گبری، تل ساریاتان، تل قلعه اروان، تپه دولت آباد، تپه دهک گردو، تل قصر بهرام سورمق، قزقلاسی، مسجد امام حسن دهدق، قلعه گبری دهدق، تل قره ترک، بنای پاقلعه ایزدخواست، سد قوسی ایزدخواست، منزل شاه اسماعیل، تل شاه محمود، مرکز آباده شناسی، کاروانسرای شاه عباس ایزدخواست و قلعه قدیمی ایزدخواست.